Okoń słoneczny

Okoń słoneczny (łac. Lepomis gibbosus, ang. pestki dyni) to północnoamerykańska ryba słodkowodna z rodziny samogłów (Centrarchidae). Niestety na terenie byłej WNP występują rzadko i tylko jako przedmiot połowów. Ale to jedna z najjaśniejszych ryb słodkowodnych.

Życie na łonie natury

Na świecie występuje 30-35 słodkowodnych gatunków okoni słonecznych (rodzina Centrarchidae), występujących w Kanadzie, USA i Ameryce Środkowej.

Naturalny zasięg samogłów w Ameryce Północnej rozciąga się od Nowego Brunszwiku wzdłuż wschodniego wybrzeża do Karoliny Południowej. Następnie podróżuje w głąb lądu do środkowej Ameryki Północnej i rozciąga się przez Iowa iz powrotem przez Pensylwanię.

Występują głównie w północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych, rzadziej w południowo-centralnej lub południowo-zachodniej części kontynentu. Jednak ryba została wprowadzona do większości Ameryki Północnej. Można je teraz znaleźć od Waszyngtonu i Oregonu na wybrzeżu Pacyfiku do Gruzji na wybrzeżu Atlantyku.

W Europie uznawany jest za gatunek inwazyjny, gdyż w odpowiednich warunkach szybko wypiera rodzime gatunki ryb. Populacje odnotowano na Węgrzech, w Rosji, Szwajcarii, Maroku, Gwatemali i innych krajach.

Zwykle mieszkają w ciepłych, spokojnych jeziorach, stawach i strumieniach, małych rzekach z dużą ilością roślinności. Wolą czystą wodę i miejsca, w których mogą znaleźć schronienie. Trzymają się blisko wybrzeża i można je znaleźć licznie w płytkich rejonach. Jedz na wszystkich poziomach wody od powierzchni do dna, najbardziej intensywnie w ciągu dnia.

Samogłowy zwykle żyją w stadach, które mogą obejmować również inne pokrewne gatunki.

Grupy młodych ryb trzymają się blisko brzegu, ale dorosłe osobniki z reguły chodzą w grupach od dwóch do czterech osobników w głębsze miejsca. Okonie są aktywne przez cały dzień, ale nocą odpoczywają przy dnie lub w osłoniętych miejscach w pobliżu zaczepów.

Obiekt wędkarski

Samogłowy mają tendencję do dziobania robaka i są łatwe do złapania podczas łowienia. Wielu wędkarzy uważa ją za śmietnik, ponieważ gryzie łatwo i często, gdy wędkarz próbuje złowić coś innego.

Ponieważ okoń przebywa w płytkiej wodzie i żeruje przez cały dzień, stosunkowo łatwo jest łowić ryby z brzegu. Dziobią nawet największe przynęty – w tym robaki ogrodowe, owady, pijawki czy kawałki ryb.

Jednak samogłowy są bardzo popularne wśród młodych rybaków ze względu na ich chęć do dziobania, obfitość i bliskość brzegu.

Chociaż ludzie uważają, że ryby dobrze smakują, nie są one popularne ze względu na niewielkie rozmiary. Jego mięso ma niską zawartość tłuszczu i wysoką zawartość białka.

Opis

Owalna ryba o złotobrązowym tle z opalizującymi niebieskimi i zielonymi plamkami rywalizuje pod względem urody z każdym gatunkiem tropikalnym.

Cętkowany wzór ustępuje miejsca niebiesko-zielonym liniom wokół głowy, a wieczko ma jaskrawoczerwoną krawędź. Pomarańczowe plamy mogą zakrywać płetwy grzbietową, odbytową i ogonową, a skrzela pokrywają je niebieskimi liniami.

Samce stają się szczególnie ekstrawaganckie (i agresywne)!) w okresie lęgowym.

Samogłowy mają zwykle około 10 cm długości, ale mogą dorastać do 28 cm. Waży mniej niż 450 gramów, a rekord świata wynosi 680 gram. Rekordowe ryby złowione przez Roberta Warne`a podczas łowienia w jeziorze Honoai w stanie Nowy Jork.

Samogłowy żyją w niewoli do 12 lat, ale w naturze większość z nich nie żyje dłużej niż sześć do ośmiu lat.

Ryba opracowała specjalną metodę ochrony. Na płetwie grzbietowej znajduje się od 10 do 11 kolców, a na płetwie odbytowej są jeszcze trzy kolce. Te kolce są bardzo ostre i pomagają rybom bronić się przed drapieżnikami.

Ponadto mają małe usta z górną szczęką kończącą się tuż pod okiem. Ale w najbardziej wysuniętych na południe regionach ich zasięgu, samogłów rozwinął większy pysk i nienormalnie duże mięśnie szczęki.

Faktem jest, że ich pożywieniem są małe skorupiaki i mięczaki. Większy promień zgryzu i wzmocnione mięśnie żuchwy pozwalają okoniowi rozdzielić skorupę ofiary, aby dotrzeć do miękkiego mięsa wewnątrz.

Przechowywanie w akwarium

Niestety nie ma wiarygodnych informacji na temat zawartości okoni słonecznych w akwarium. Powód jest banalny, podobnie jak inne lokalne ryby, rzadko jest trzymany w akwariach nawet przez samych Amerykanów.

Są entuzjaści, którzy z powodzeniem przechowują je w akwariach, ale nie opowiadają o szczegółach. Można śmiało powiedzieć, że ryba jest bezpretensjonalna, jak wszystkie dzikie gatunki.

I że potrzebuje czystej wody, bo właśnie w takich warunkach żyje w naturze.

Karmienie

W naturze żywią się różnymi drobnymi pokarmami zarówno na powierzchni wody, jak i na dnie. Wśród ich ulubionych są owady, larwy komarów, małe mięczaki i skorupiaki, robaki, narybek, a nawet inne małe okonie.

Wiadomo, że żywią się małymi rakami, a czasem małymi kawałkami roślin, a także małymi żabami lub kijankami.

Samogłowy żyjące w zbiornikach wodnych z większymi ślimakami mają większe usta i związane z nimi mięśnie, które rozbijają muszle większych ślimaków

Są również mięsożerne w akwarium i wolą żywić się owadami, robakami i małymi rybami.

Amerykanie piszą, że świeżo złapane osobniki mogą odmówić przyjęcia nieznanego im jedzenia, ale z czasem można ich nauczyć jeść świeże krewetki, mrożone ochotki, kryl, granulki pielęgnic, płatki zbożowe i inne podobne pokarmy.

Zgodność

Są niezwykle aktywnymi i ciekawskimi rybami i zwracają uwagę na wszystko, co dzieje się wokół ich akwarium. Jest jednak drapieżnikiem i okonia słonecznego można trzymać tylko z rybami tej samej wielkości.

Ponadto dorośli stają się wobec siebie dość agresywni i najlepiej trzymać się ich w parach.

Samce mogą zabić samicę podczas tarła i powinny być oddzielone od samic separatorem, dopóki nie będzie gotowa do tarła.

Hodowla

Gdy tylko temperatura wody osiągnie 13-17°C późną wiosną lub wczesnym latem, samce zaczną budować gniazda. Miejsca gniazdowania znajdują się zwykle w płytkiej wodzie na piaszczystym lub żwirowym dnie jeziora.

Samce używają płetw ogonowych do wymiatania płytkich owalnych otworów, które są około dwa razy dłuższe od samców. Za pomocą ust usuwają z gniazd śmieci i duże kamienie.

Gniazda są skolonizowane. Samce są energiczne, agresywne i chronią swoje gniazda. To agresywne zachowanie utrudnia hodowlę w akwarium.

Po zakończeniu budowy gniazd samice pływają. Samice mogą odradzać się w więcej niż jednym gnieździe, a różne samice mogą korzystać z tego samego gniazda.

Samice są w stanie wyprodukować od 1500 do 1700 jaj, w zależności od ich wielkości i wieku.

Po uwolnieniu jaja przyklejają się do żwiru, piasku lub innych zanieczyszczeń w gnieździe. Samice opuszczają gniazdo natychmiast po tarle, ale samce zostają i pilnują potomstwa.

Samiec chroni je przez około 11-14 dni, przywracając narybek do gniazda w pysku, jeśli się zamazuje.

Narybek pozostaje w strefie płytkiej lub w jej pobliżu i dorasta do ok. 5 cm w pierwszym roku życia. Dojrzałość płciową zwykle osiąga się w wieku dwóch lat.